Dergi: 1471 Kategori: İş Dünyası Yayınlanma Tarihi: 20/01/2020
Geri Git Sayfayı Yazdır Mail Gönder
Türkiye İMSAD İnşaat Malzemeleri Sanayi Bileşik Endeksi Aralık ayı sonuçlarına göre,
mevsimsellik nedeniyle faaliyetlerde düşüş yaşanmasına rağmen güven ve beklentilerde
artış sürdü. Böylece Bileşik Endeks, 2019 yılını güven ve beklentilerdeki artış ile geride
bıraktı.
Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği (Türkiye İMSAD) tarafından her ay düzenli olarak
yayınlanan İnşaat Malzemeleri Sanayi Bileşik Endeksi’nin Aralık 2019 sonuçları açıklandı. Bileşik
Endeks’te şu bilgiler yer aldı: Ağustos ayından sonra Bileşik Endeks’te yaşanan üç aylık artış, yılın
son ayında kesintiye uğradı. Aralık ayında 0,40 puan düşen Bileşik Endeks, dip seviyelerdeki
toparlanmasına mevsimsellik etkisiyle ara verdi. Böylece aralık ayında faaliyetlerde gerileme
yaşanmasına rağmen güven ve beklentilerde artış sürdü.
Faaliyetlerde mevsimsellik ile birlikte gerileme yaşandı
Faaliyet Endeksi’nde eylül ve ekim aylarındaki toparlanmanın ardından kasım ayından sonra aralık
ayında da gerileme yaşandı. Aralık ayında özellikle mevsimsellik koşullarının etkisini göstermeye
başlamasından faaliyetler olumsuz etkilendi ve Faaliyet Endeksi bir önceki aya göre 2,2 puan
geriledi. Yurtiçi satışlarda aralık ayında önemli bir düşüş yaşandı. İhracat ilk kez aralık ayında
geriledi. Üretimde de gerileme gerçekleşti. Cirolar aralık ayında iç satışlardaki ve ihracattaki
düşüşe bağlı olarak geriledi. İnşaat malzemeleri sanayi faaliyetleri son iki ay içinde yeniden
durağanlaştı. Faaliyetler üzerinde mevsimselliğin sınırlayıcı etkisi daha çok hissedildi. Ayrıca
inşaat sektöründeki yapısal sorunlar da inşaat malzemeleri sanayi faaliyetlerini olumsuz
etkilemeye devam etti.
Güvende sınırlı artış sürdü
Güven Endeksi’nde aralık ayında da sınırlı bir artış yaşandı. Böylece Güven Endeksi’nin dip
seviyelerdeki yavaş toparlanması dördüncü ayına girdi. Aralık ayında faaliyetlerde gerilemeye
rağmen güven seviyesi sınırlı ve temkinli artışını sürdürdü. Güven seviyesi aralık ayında bir önceki
aya göre 0,21 puan arttı. Güven Endeksi’nde son aylarda kırılgan bir toparlanma yaşanıyor. Kalıcı
güven artışı için gerekli koşullar halen yeterince oluşmadı. Türkiye ekonomisine ilişkin güven
seviyesinde sınırlı bir artış yaşanırken inşaat sektöründe güven değişmedi. İnşaat malzemeleri
sanayisine güvende ise sınırlı artışlar oldu. Yurtiçi pazarlarda güven aralık ayında sınırlı bir artış
gösterdi. İhracat pazarlarında da güven yine önemli bir artış sağladı. Güven Endeksi’nin tüm
unsurlarına yayılan iyileşme sürüyor ancak iyileşme daha çok ihracattan kaynaklanıyor. İç pazarda
inşaat sektöründe yaşanan ve kendi dinamiklerinden kaynaklanan sorunlar güveni sınırlamaya
devam ediyor.
İhracat siparişlerinde artışlar beklentileri destekledi
Beklenti Endeksi’nde ise Aralık ayında da sınırlı bir artış yaşandı. Beklentiler faaliyetlerdeki
gerilemeye rağmen artışınısürdürdü. İnşaatsektöründe yaşanan sıkıntılara ve risklerin tam olarak
ortadan kalkmamış olmasına rağmen beklentilerde yılın artış ile kapanması olumlu olarak
değerlendirildi. Aralık ayında bir önceki aya göre 0,3 puan artan Beklenti Endeksi, geçen yılın
aralık ayının beklentilerinin 5,3 puan altında yer aldı. Türkiye ekonomisine ilişkin beklentilersınırlı
ölçüde arttı. Önümüzdeki üç aya ilişkin alınan yurtiçi siparişlerinde sınırlı bir düşüş yaşanırken,
alınan ihracat siparişleri aralık ayında da artışını sürdürdü. Önümüzdeki üç ayın üretim beklentisi
de arttı. Yurtiçi siparişlerde gerçekleşen mevsimsel yavaşlamaya rağmen artan ihracat siparişleri
üretim beklentilerini destekledi. Beklentilerde kademeli ve yavaş bir iyileşme eğilimi oluşurken
ekonomiye güven kademeli olarak iyileşiyor. İnşaatsektöründekisorunlar ise beklentiler üzerinde
sınırlayıcı etkiler yaratmaya devam ediyor. İhracat ve ona bağlı olarak üretim, beklentilerdeki
iyileşmeyi sürükleyen iki unsur olarak öne çıkıyor. Özellikle ihracat siparişlerindeki artış
beklentileri destekliyor.
2019’un kayıplarını son aylarda yaşanan toparlanma telafi edemedi
İnşaat malzemeleri sanayisi 2019 yılında önemli kayıplar yaşadı. Kayıplar özellikle yılın ilk üç
çeyreğinde yoğunlaştı. Yılın son çeyreğindeki toparlanma kayıpların telafisi için yeterli olamadı.
2019 yılında Faaliyet Endeksi 2018 yılına göre yüzde 15,7 geriledi. Bir başka deyişle inşaat
malzemeleri sanayi faaliyetleri önemli bir daralma yaşadı. 2019 yılında yurtiçi satış endeksi yüzde
20 düşerken, ihracat endeksi yüzde 3,2 arttı. Sanayi için ihracat 2019 yılında kurtarıcı oldu. Ancak
ihracattaki bu artış iç satışlardaki daralmayı telafi edemedi. Nitekim üretim endeksi de 2019
yılında bir önceki yıla göre yüzde 19,4 düştü. İnşaat malzemeleri sanayisinin mali yapısını
belirleyen cirolar ise 2019 yılında nominal olarak yüzde 16,9 geriledi. İnşaat malzemeleri sanayisi
2019 yılındaki bu yüksek kayıplarını 2020 yılında kısmen telafi etmeyi ümit ediyor.
2019’un son çeyreğinde daha çok barter teklifi ile karşılaşıldı
Bileşik Endeks’te, ‘inşaat malzemeleri üreticileri ile müteahhitler’ ve ‘satış kanalları ile
müteahhitler’ arasındaki 2019 yılı dördüncü çeyrek dönemine ilişkin barter uygulama sonuçları
da yer aldı. Barter uygulaması ile ilgili tespitler, endeks raporunda şöyle sıralandı:
İnşaat malzemesi üreticileri ile müteahhitler arasındaki barter uygulamalarında 4 eğilim öne
çıkıyor: İnşaat malzemeleri üreticilerinin yüzde 25,9’u 2019 dördüncü çeyrekte malzeme satışında
barter teklifi ile karşılaştı. Barter teklifi oranı yılın son çeyreğinde yeniden arttı. İnşaat
malzemeleri üreticilerinden yüzde 5,6’sı 2019 dördüncü çeyrek satışlarında barter yöntemini
kullandı. 2019 yılı son çeyrek döneminde barter yapan inşaat malzemesi üreticilerinin yüzde 90’ı
barter satışlarının toplam satışları içindeki payının yüzde 1-9 arasında gerçekleştiğini belirtti.
Üreticilerin yüzde 46,9’u kabul etmedikleri barter teklifleri nedeniyle iş kaybına uğradı. İş kaybı
oranı 2019 yılı dördüncü çeyreğinde önemli bir artış gösterdi.
Satış kanalları (bayiler yapı marketler) ile müteahhitler arasındaki barter uygulama sonuçlarına
göre satış kanallarının yüzde 62,5’i 2019 dördüncü çeyrekte malzeme satışında barter teklifi ile
karşılaştı. Yılın dördüncü çeyreğinde barter teklifi oranı üçüncü çeyreğe göre 5,7 puan azaldı. Satış
kanallarının yüzde 18,8’i son çeyrek satışlarında barter yöntemini kullandı. Dördüncü çeyrekte
üçüncü çeyreğe göre barter yapanların oranı azaldı.
Satışlarında barter yöntemini kullandığını belirten satış kanallarının yüzde 33,3’ü barter
satışlarının toplam satışları içindeki payının yüzde 10-24 aralığında gerçekleştiğini, yüzde 66,2’si
barter satışlarının toplam satışları içindeki payının yüzde 25-49 aralığında kaldığını belirtti. Satış
kanallarının yüzde 76,9’u kabul etmedikleri barter teklifleri nedeniyle iş kaybına uğradı. İş kaybı
oranı üçüncü çeyreğe göre azaldı ancak bu oran halen çok yüksek bulunuyor.
Türkiye İMSAD Hakkında
Kuruluşundan bu yana geçen 36 yılda, Türk inşaat sanayini gerek yurt içinde gerekse yurt dışında
temsil eden bir sivil toplum örgütü olan Türkiye İMSAD’ın, 39 sektör derneği, 76 sanayici firma ve
27 paydaş kurum üyeleriyle birlikte, pazarda 32 binden fazla noktaya etkin bir şekilde
ulaşmaktadır. Sürdürülebilir büyüme için yurt içinde ve yurt dışında işbirlikleri geliştiren Türkiye
İMSAD, iç pazardaki gelişmeleri yakından izlemekte ve ihracatta ulaşılan başarının artarak
sürdürülebilmesi için, dış pazarları yakından takip etmektedir. Türkiye İMSAD, inşaat sektörünün
çok önemli grupları olan 35 farklı alt sektörü temsil etmektedir. 2011 yılında Brüksel, 2015 yılında
ise Kamerun temsilciliğini kuran, sektörel projeler yürüten, raporlar yayınlayan Türkiye İMSAD,
Avrupa Komisyonu’nun fonladığı birçok projeye de liderlik etmektedir.